Ścieżka sensoryczna wykonana domowym sposobem – tania, łatwa, dostosowana do potrzeb i możliwości.
Odwrażliwianie dotyku jest ważnym elementem w terapii osób cierpiących na zaburzenia czucia. Dawniej odwrażliwianie odbywało się w dość naturalny i nieangażujący sposób – bieganie boso po trawie, ściernisku, czy żwirowych drogach. Dziś dzieci nie spędzają już wiele czasu na podwórkowych swobodnych zabawach, nie wspominając o zdejmowaniu do tego butów.
Dobrym początkiem i substytutem tamtych zabaw może być domowa ścieżka sensoryczna wykonana „zczegopopadnie”.
- Zbierz kawałki tkanin, ścierek, podkładek, mat łazienkowych, filcu, korka, gąbek, powłoczki poduszek, pudełka czy foliowe i papierowe torebki wypełnione grochem, fasolą czy cieciorką, a dalej: mąką, pestkami, watą itd. Doskonale sprawdzi się również babciny stary szal z lisa, kawałek kożucha, miska wypełniona wacikami, patyczkami czy ryżem, kawałek starej siatki, rurki, szalik – wg. własnej koncepcji i możliwości.
- Ułóż z dzieckiem tor „z przeszkodami”, „pole minowe” lub wymyśl własny scenariusz zabawy. Niech pełza, raczkuje, przeciska się, chodzi po nich – najlepiej na bosaka.
Niemowlę kładź jak najczęściej na różnych materiałach, niech dotyka rączkami i poczuje faktury całym ciałem. W kąpieli używaj różnych myjek, gąbek, ściereczek. Okręcaj je w kocyki z różnych faktur, nie tylko te milutkie. Masuj jego stópki różnymi materiałami.
Z dziećmi ćwiczymy zawsze poprzez zabawę i tylko do momentu kiedy zabawa sprawa jeszcze przyjemność – nic na siłę! Jeśli dziecko nie współpracuje, odmawia, płacze, frustruje się, ucieka – odpuszczamy… próbujemy za jakiś czas ponownie.
Dotyk (układ czuciowy) jest uznawany za jeden ze zmysłów, jednak wrażenia określane łącznie jako dotyk są kombinacją sygnałów przesyłanych przez komórki reagujące na ciepło lub zimno, nacisk oraz uszkodzenie (ból). W rozmaitych eksperymentach wykazano, że dotyk i zmysł motoryczny są podstawowymi elementami definiującymi odbieranie rzeczywistości przez człowieka. Zmysł dotyku spełnia bardzo ważną funkcję obronną. W momencie zadziałania czynnika szkodliwego, powodującego ból, następuje automatyczny ruch ciała, mający na celu uniknięcie kontaktu z czynnikiem wywołującym ból. Ruch ten jest ruchem bezwarunkowym (zachodzi automatycznie i nie podlega woli). Receptory zmysłu dotyku mieszczą się w skórze. Wśród narządów czucia można wyróżnić:
- narządy czucia powierzchniowego – występują w skórze w postaci tzw. ciałek odbierających wrażenia dotykowe, ciepła, zimna, nacisku, pieczenia, swędzenia itp. Są rozmieszczone nierównomiernie (najwięcej znajduje się na wargach, opuszkach palców, podeszwach stóp, a najmniej w skórze grzbietu i łokci)
- narządy czucia głębokiego – leżą głęboko pod skórą (np. w mięśniach, stawach, więzadłach) i odbierają z nich różne wrażenia (np. ból przy stanach zapalnych tych narządów). Są one bardzo podobne do ciałek czucia powierzchniowego. Dzięki nim oceniamy też kształt, ciężar, elastyczność, twardość itp. ujmowanego ręką przedmiotu.